Waarom je geen kattenbakken mag schoonmaken als je zwanger bent

Als je zwanger bent, krijg je veel adviezen over wat je wel en niet mag doen. Een van de minder bekende, maar uiterst belangrijke waarschuwingen is dat je de kattenbak niet zelf moet schoonmaken. Maar waarom eigenlijk? In deze blog leggen we uit waarom het schoonmaken van de kattenbak gevaarlijk kan zijn tijdens de zwangerschap, wat de risico’s zijn en hoe je je kat toch goed kunt verzorgen zonder jezelf in gevaar te brengen.

Toxoplasmose: het grote gevaar

De belangrijkste reden waarom zwangere vrouwen wordt afgeraden om de kattenbak schoon te maken, is een parasitaire infectie genaamd toxoplasmose. Toxoplasmose wordt veroorzaakt door de parasiet Toxoplasma gondii, die bij katten in hun darmen kan leven en met hun ontlasting wordt uitgescheiden.

Hoe raakt een kat besmet met toxoplasmose?

Katten kunnen de Toxoplasma gondii-parasiet oplopen door het eten van besmet rauw vlees, besmette kleine knaagdieren of door in contact te komen met besmette grond. Eenmaal besmet kunnen ze de parasiet uitscheiden via hun ontlasting, vaak gedurende een paar weken. Gedurende deze periode vormt hun ontlasting een besmettingsbron voor mensen en andere dieren.

Gevaren van toxoplasmose voor de zwangerschap

Voor gezonde volwassenen veroorzaakt toxoplasmose meestal milde symptomen of helemaal geen klachten. Maar voor zwangere vrouwen kan de infectie ernstige gevolgen hebben voor de ongeboren baby. Als een vrouw voor het eerst tijdens de zwangerschap besmet raakt, kan de parasiet via de placenta de baby infecteren. Dit kan leiden tot ernstige complicaties zoals:

• Miskraam of doodgeboorte
• Ernstige aangeboren afwijkingen, zoals oogafwijkingen of hersenschade
• Gehoorverlies
• Ontwikkelingsproblemen die pas later in het leven merkbaar worden

Omdat de gevolgen zo ernstig kunnen zijn, wordt zwangere vrouwen aangeraden om elk risico op infectie zoveel mogelijk te vermijden.

Hoe raak je besmet met toxoplasmose?

Toxoplasmose kan worden opgelopen door:

• Direct contact met besmette kattenuitwerpselen, bijvoorbeeld bij het schoonmaken van de kattenbak.
• Ongewassen groenten of fruit eten die besmet zijn met de parasiet.
• Het eten van rauw of onvoldoende verhit vlees dat de parasiet bevat.
• Contact met besmette grond, bijvoorbeeld bij tuinieren zonder handschoenen.

Hoe kun je jezelf beschermen?

Als je zwanger bent en een kat hebt, hoef je je geen zorgen te maken zolang je bepaalde voorzorgsmaatregelen neemt. Hier zijn enkele praktische tips:

1. Laat iemand anders de kattenbak schoonmaken

De eenvoudigste en veiligste oplossing is om het schoonmaken van de kattenbak aan iemand anders over te laten. Vraag je partner, een huisgenoot of een vriend(in) om deze taak tijdelijk op zich te nemen.

2. Draag handschoenen en was je handen grondig

Als je toch zelf de kattenbak moet schoonmaken, draag dan handschoenen en was je handen daarna grondig met zeep en warm water. Dit helpt om het risico op besmetting te minimaliseren.

3. Ververs de kattenbak dagelijks

De parasieten worden pas na 24 uur besmettelijk. Door de kattenbak dagelijks schoon te maken, verklein je de kans dat je in aanraking komt met besmettelijke parasieten.

4. Vermijd contact met zwerfkatten en onbekende katten

Zwerfkatten en katten die buiten jagen, lopen een groter risico om besmet te zijn met dergelijke parasieten. Probeer direct contact met hun ontlasting en vacht te vermijden.

5. Was groenten en fruit grondig

Omdat de parasiet ook in besmette grond kan zitten, is het belangrijk om groenten en fruit goed te wassen voordat je ze eet.

6. Eet geen rauw of halfgaar vlees

Vlees kan een andere bron van toxoplasmose zijn. Zorg ervoor dat al het vlees dat je eet goed doorbakken is om het risico op besmetting te verkleinen.

Hoe zit het met de gezondheid van je kat?

Je wilt natuurlijk ook goed voor je kat blijven zorgen tijdens je zwangerschap. Gelukkig zijn er een paar eenvoudige manieren om ervoor te zorgen dat je kat geen drager wordt van Toxoplasma.

• Geef je kat alleen commercieel bereid kattenvoer en vermijd rauw vlees.
• Houd je kat zoveel mogelijk binnen, zodat hij geen besmette knaagdieren kan vangen.
• Laat je kat regelmatig controleren door de dierenarts.